Ba năm trước, tôi bắt đầu theo dõi những tựa game mình đã chơi trong suốt năm vào một ghi chú trên iPhone. Tôi thậm chí còn tự thiết kế một hệ thống đơn giản để đánh dấu các game mới phát hành và những tựa game đã “roll credits” (hoàn thành).
Tôi thừa nhận đây là một việc khá “nerdy”, nhưng nó thực sự là một trải nghiệm thú vị và tôi sẽ tiếp tục duy trì. Thậm chí, tôi ước gì mình đã bắt đầu thói quen này sớm hơn rất nhiều.
Vì Sao Tôi Bắt Đầu Theo Dõi Các Tựa Game Đã Chơi?
Nếu bạn nghĩ kỹ một chút, việc lập danh sách không quá kỳ lạ. Là con người, chúng ta thường dễ quên mọi thứ. Tôi sẽ không thể hoàn thành công việc của mình nếu không thể ghi lại những ý tưởng chợt nảy ra vào những khoảnh khắc không thích hợp. Đôi khi, bạn thậm chí phải đọc ghi chú vào Apple Watch trong lúc tắm, như thể đó là điều bình thường nhất trên đời.
Các danh sách thực chất chỉ là những điều chúng ta không muốn quên. Tôi dùng thư viện ảnh trên iPhone như một danh sách, chụp nhanh một địa điểm đã ghé thăm hoặc một ban nhạc đã xem chỉ để giúp mình nhìn lại và điền vào những khoảng trống trong ký ức. Danh sách cũng có thể là một cách ghi nhật ký: ghi lại trải nghiệm của bạn để xử lý chúng tốt hơn.
Mặc dù không còn chơi game nhiều như thời thơ ấu, tôi vẫn dành một phần lớn thời gian rảnh rỗi với tay cầm trên tay. Một thời gian trước, khi mùa “Game của năm” đến gần, tôi bắt đầu suy nghĩ về những tựa game mình đã yêu thích trong năm qua. Tôi nhận ra mình hầu như không thể nhớ nổi ba tựa game gần nhất đã chơi, chứ đừng nói đến những game hot hồi tháng Giêng.
Cùng thời điểm đó, tôi nghe một podcast và người dẫn chương trình tiết lộ rằng họ đã ghi lại những tựa game mình chơi trong năm để có một danh sách tham khảo khi thảo luận cuối năm. Đó là một khoảnh khắc “sáng đèn” đối với tôi.
Ngay khi năm kết thúc, tôi bắt đầu danh sách của mình. Tôi tạo ra một cách đơn giản để phân biệt game mới phát hành với game cũ. Khi năm mới đến, tôi liên kết ghi chú mới với ghi chú cũ bằng tính năng liên kết của Apple Notes. Giờ đây, tôi đã có ba năm rưỡi lịch sử chơi game cá nhân của mình.
Control Ultimate Edition – Một tựa game hành động góc nhìn thứ ba
Game Và Ký Ức: Sức Mạnh Của Sự Hoài Niệm
Tôi không chỉ theo dõi các tựa game mới, mà còn theo dõi cả những game cũ mà tôi quay lại chơi. Thật thú vị khi thấy có bao nhiêu game mới bạn thực sự chơi trong một năm, và những tựa game cũ nào vẫn liên tục quay trở lại vòng quay. Đôi khi bạn sẽ phát hiện ra một game mà bạn từng ám ảnh nhưng đã không đụng đến trong nhiều năm (như nỗi ám ảnh kéo dài một tháng của tôi với tựa game bắn súng Thế chiến thứ hai Hell Let Loose).
Vào cuối năm, bạn có thể có một cái nhìn tổng quan nhanh chóng về “năm chơi game” của mình, điều này thú vị ngay cả khi bạn không phải là người dẫn podcast. Lật lại các danh sách cũ giống như xem lại những bức ảnh buổi hòa nhạc xưa. Nó không chỉ là nhìn vào tên game trên một trang giấy.
Trò chơi điện tử, giống như âm nhạc và các loại hình truyền thông khác, có thể đưa bạn quay về những thời điểm cụ thể trong cuộc đời. Tôi nhớ đã chơi Mario Kart 64 ở trường trung học, dành những buổi tối với bạn bè cũ trong các bản mod Half-Life như Counter-Strike, và chơi một lượng gần như ám ảnh tựa game đua xe trực tuyến trên PS4 (đã ngừng hoạt động) OnRush khi một người bạn từ nước ngoài đến thăm cách đây một thập kỷ.
Vấn đề duy nhất là hồi đó, tôi chưa bắt đầu ghi lại những điều này. Các hệ máy console và nền tảng như Steam có theo dõi thời gian chơi của bạn, nhưng chúng thiếu ngữ cảnh như cách bạn có được từ một bản ghi hàng năm. Điều tốt nhất chúng ta có thể hy vọng là những bản tổng kết chơi game như Steam Replay.
Senua's Sacrifice: Hellblade 2 – Game phiêu lưu hành động với cốt truyện sâu sắc
Quản Lý “Backlog Game” Hiệu Quả Hơn
Có một lý do khác để làm điều này nếu bạn hơi ám ảnh với kho game chưa chơi (gaming backlog) của mình. Vì tôi cũng đánh dấu những game đã hoàn thành, giờ đây tôi có một danh sách các game đã bắt đầu nhưng chưa bao giờ thực sự hoàn thành. Chúng nằm trên trang giấy, trêu ngươi tôi, nhắc nhở tôi vẫn còn “việc” cần giải quyết.
Lần tới khi tôi tìm kiếm thứ gì đó để chơi, tôi có thể sẽ khởi động lại một trong số chúng. Có thể.
Hệ Thống Ghi Chú Đơn Giản Tôi Đang Áp Dụng
Tôi sử dụng một danh sách gạch đầu dòng đơn giản trong ứng dụng Apple Notes, nhưng bất kỳ ứng dụng ghi chú hoặc trình xử lý văn bản nào cũng có thể dùng được. Điều quan trọng là phải dễ dàng truy cập trên ghế sofa khi bạn đang đắm chìm trong cảm giác thành tựu sau khi chơi game hoặc khi bắt đầu một tựa game mới. Tôi không quá ám ảnh với việc thêm vào danh sách, đôi khi tôi sẽ quên và thêm hai hoặc ba game cùng lúc.
Danh sách game đã chơi trong năm 2025 và ký hiệu theo dõi
Tôi thêm game theo thứ tự thời gian, với các game tôi chơi gần đây nhất ở phía dưới. Tôi sẽ không bận tâm liệt kê cùng một game nhiều lần trong một năm, nhưng tôi sẽ thêm những game chưa hoàn thành từ năm trước vào đầu một danh sách mới khi bắt đầu lại vào tháng Giêng.
Mặc dù ban đầu đây chỉ là một danh sách game đơn giản, tôi đã thêm một bộ ký hiệu định dạng nhỏ để nhanh chóng đánh giá “năm chơi game” của mình trong nháy mắt. Các tựa game mới phát hành (trong năm hiện tại) được in đậm, các game tôi hoàn thành được gạch ngang. Bất kỳ game nào vẫn còn trong giai đoạn Early Access (truy cập sớm) đều được in nghiêng, và các game tôi “giúp” hoặc chơi cùng bạn bè/người thân thì được gạch chân.
Nhìn qua, tôi có thể thấy rằng mình mới chỉ hoàn thành hai game trong năm 2025, trong khi chỉ có bốn trong số các game tôi đã chơi trong vài tháng qua thực sự được phát hành trong năm nay.
Ước Gì Tôi Đã Bắt Đầu Sớm Hơn Rất Nhiều
Bạn có thể tưởng tượng nếu bạn có một danh sách mọi game bạn đã chơi từ khi còn nhỏ không? Hoặc chỉ những game bạn đã chơi trong thế hệ PS4? Đã bao nhiêu game bạn đã quên hoàn toàn? Tôi muốn mở rộng ý này sang cả những cuốn sách tôi đã đọc hoặc những bộ phim tôi yêu thích nhưng không thể nhớ tên. Đôi khi tôi có thể nhớ cốt truyện hoặc các cảnh, nhưng tựa đề thì “bay biến”.
Mặc dù không còn là vấn đề lớn trong thời đại số, có rất nhiều game từ thời thơ ấu mà tôi chỉ còn nhớ láng máng. Bố tôi và tôi từng đặt mua game qua thư cho Commodore Amiga 1200, với rất nhiều tựa game nổi tiếng như Theme Hospital và Cannon Fodder. Nhưng còn rất nhiều tựa game ít người biết đến hơn, những gì chúng ta giờ đây coi là game “indie” được lập trình bởi một người duy nhất hoặc một đội ngũ rất nhỏ.
Máy tính gia đình Commodore Amiga 500 với chuột, joystick và màn hình hiển thị demo Boing Ball 1984
Mặc dù tôi may mắn vẫn còn giữ được một số game này, hầu hết chúng đã bị thất lạc theo thời gian. Tôi mắc kẹt với việc cố gắng nhớ tên trò chơi giáo dục kỳ lạ giống Battleships đó, nơi bạn chọn tọa độ trên bản đồ để săn tìm kho báu, hoặc một game bắn súng đơn giản yêu cầu bạn bảo vệ Trân Châu Cảng khỏi quân xâm lược.
Điều tương tự cũng đúng với các game di động của những năm trước, chúng dường như đã bị lãng quên ngay cả bởi những người bảo tồn trò chơi điện tử. Tôi cá rằng nếu bạn lướt qua một số game iPhone cổ điển vẫn còn chơi được ngày nay, bạn sẽ tìm thấy một tựa game yêu thích cũ mà bạn đã hoàn toàn quên mất.
Những game này không nhất thiết phải là những kiệt tác định hình thể loại, chúng chỉ cần quan trọng đối với bạn.
Đó là lý do tại sao tôi viết xuống mọi game tôi chơi hoặc chơi lại. Nó chỉ mất vài giây, nhưng tôi rất biết ơn vì những lời nhắc nhở đó. Ngay cả hành động viết những thứ này xuống cũng khiến tôi ít có khả năng quên hơn.
Tất nhiên, bạn có thể “siêu” say mê vào việc này và bắt đầu một cuốn nhật ký chơi game đầy đủ. Bạn có thể viết một bài đánh giá nhỏ, gán điểm cho game và thậm chí ghi lại những kết thúc bạn đạt được hoặc cách xây dựng nhân vật của mình.
